মোৰ ভূমিকা :

অসম চৰকাৰ Revenue & Disaster Management DIRECTORATE OF LAND REQUISITION ACQUISITION & REFORMS

চৰকাৰী ভূমিৰ পৰা বেদখলকাৰীসকলক উচ্ছেদ কৰা

  • চৰকাৰী ভূমিৰ পৰা বেদখলকাৰীসকলক উচ্ছেদ কৰা

    1. ৰাজহ আৰু D.M বিভাগ, অসমৰ বিষয়াসকলৰ অন্যতম মুখ্য দায়িত্ব হৈছে নিৰ্দিষ্ট উদ্দেশ্যৰ বাবে সংৰক্ষিত চৰকাৰী ভূমি আৰু ভূমিৰ সংৰক্ষণ আৰু সুৰক্ষা বিশেষকৈ VGR আৰু PGR, জনজাতীয় বেল্ট আৰু খণ্ডৰ অধীনত তিতা ভূমি আৰু অন্যয় ভূমি। এইটো চৰকাৰৰ দৃষ্টিগোচৰ হৈছে যে চৰকাৰৰ খাছ ভূমি, ভিজিআৰ, পিজিআৰ, জনজাতীয় বেল্ট আৰু খণ্ড আদিৰ বৃহৎ এলেকা বেদখলৰ অধীনত আছে। বেদখলকাৰীসকলৰ দ্বাৰা চৰকাৰী ভূমিৰ নিয়ন্ত্ৰণহীন বেদখলে ৰাজহুৱা আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক ভাৰসাম্যৰ স্বাৰ্থত সংৰক্ষিত অঞ্চলটো হ্ৰাস কৰিছে।
    2. অসম ভূমি ৰেকৰ্ডমেনুৱেলে চৰকাৰী ভূমি আৰু বেদখলৰ ৰেকৰ্ড ৰখাৰ প্ৰণালী প্ৰদান কৰে।

      অসম ভূমি আৰু ৰাজহ নিয়ন্ত্ৰণৰ অধীনত নিষ্পত্তি নিয়মৰ নিয়ম 18(2)ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে চৰকাৰী খাছ ভূমি বা আৱৰ্জনা ভূমি বা সম্পত্তিৰ ওপৰত বেদখল যাৰ ওপৰত কোনো ব্যক্তিয়ে স্বত্বাধিকাৰী, ভূমি ধাৰক বা বসতি ধাৰক বা আগতে সংৰক্ষিত কৰা কোনো ভূমি, ৰাস্তা বা পথৰ কাষৰ ভূমি বা গাওঁৰ গৰু চৰণৰ বাবে বা আন ৰাজহুৱা উদ্দেশ্যৰ বাবে উপায়ুক্তৰ দ্বাৰা অপসাৰণ কৰা নহ'ব।

      নিয়মাৱলীৰ নিয়ম 18(3)(ক)(আই)ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে আন সকলো ক্ষেত্ৰত, নিয়মঅনুসৰি জাননী এখন প্ৰকাশ কৰাৰ আগতে সংশ্লিষ্ট ভূমি বা ইয়াৰ ওচৰৰ কোনো বিশিষ্ট স্থানত জাননী প্ৰকাশৰ 15 দিনৰ ভিতৰত জাননীত নিৰ্ধাৰিত ভূমি খালী কৰিব লাগিব।

      বেদখল আঁতৰ কৰাৰ ক্ষমতা ও চৰকাৰৰ অধিসূচনা নং চক্ৰ বিষয়াসকলক প্ৰদান কৰা হৈছে। আৰএলআৰ.162/2008/25, তাৰিখ 06.02.2010।

    3. ভূমি নীতি, 1989-ৰ পেৰা 6.1-ত বৰ্তমানৰ ভিজিআৰ আৰু পিজিআৰবোৰ ৰক্ষা আৰু সুৰক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে যাৰ বাবে সেইবোৰ গঠন কৰা হৈছিল আৰু বেদখল আঁতৰ োৱা হৈছিল, যদি তাত থাকে।

      ভূমি নীতিৰ পেৰা 6.2-ত লগতে প্ৰদান কৰা হৈছে যে প্ৰতিখন গাঁৱত উপলব্ধতা সাপেক্ষে 5 বিঘাৰ পৰা 15 বিঘালৈকে চৰকাৰী ভূমিৰ এটা খণ্ড পৰিৱেশ পৰিস্থিতিবিজ্ঞানৰ বাবে মুকলি স্থান হিচাপে সংৰক্ষিত ৰাখিব লাগে আৰু বেদখলৰ পৰা মুক্ত ৰাখিব লাগে।

    4. মাননীয় উচ্চতম ন্যায়ালয়ে অসামৰিক আপীল নং 1132/2011-ত ইয়াৰ ৰায় টো বাতিল কৰে @ SLP (চি) নং 3109/2011 (জগপাল সিং -বনাম- পঞ্জাৱ আৰু অন্যান্য ৰাজ্য) সকলো ৰাজ্য চৰকাৰে গাওঁৰ উমৈহতীয়া ভূমিত অবৈধ অকৰ্তৃত্বশীল অধিকাৰীসকলক উচ্ছেদ কৰাৰ বাবে আঁচনি প্ৰস্তুত কৰিব লাগে আৰু এইবোৰ গ্ৰাম সভালৈ পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব। নিয়মীয়াকৰণৰ অনুমতি কেৱল ব্যতিক্ৰমী ক্ষেত্ৰত হে দিব লাগে যেনে য'ত ভূমিহীন শ্ৰমিক, এছটি/এছচি জনজাতিৰ সদস্যসকলক লীজ প্ৰদান কৰা হৈছে বা য'ত ইতিমধ্যে ভূমিত এখন বিদ্যালয়, ঔষধালয় বা অন্যান্য ৰাজহুৱা উপযোগিতা আছে।

      জানুৱাৰী, 2011-ত, অসামৰিক আপীল নম্বৰৰ সৈতে এছ.এল.পি. (চি) নং 20203/2007 (ঝাৰখণ্ড ৰাজ্য – বনাম- পাকুৰ জগৰণ মঞ্চ)ৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা অসামৰিক আপীল নং 436/2011-ত। এছএলপি (চি) নং 20636/2007 (ৰকি মুৰ্মু-বনাম- পাকুৰ জগৰণ মঞ্চ)ৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা 437/2011, এইটো নিৰ্দেশ দিয়া হৈছিল যে যেতিয়াই এখন গাওঁৰ গোচাৰ সংৰক্ষিত নহয় আৰু চৰণবিহীন ব্যৱহাৰলৈ পৰিৱৰ্তন কৰা হয়, তেতিয়াই নিৰ্দেশ দিয়া হৈছিল, একেসময়তে বা কমেও তাৰ পিছত ৰাজ্যখনে গোচাৰ হিচাপে বিকল্প ভূমি উপলব্ধ কৰিব লাগে, এক প্ৰকাৰে আৰু এক পৰিমাণে যে গোচাৰ খন গাওঁখনৰ মুঠ পৰিসৰৰ 5% তকৈ কম নহয়।

      গাওঁৰ উমৈহতীয়া ভূমি, বিশেষকৈ ভিজিআৰ আৰু পিজিআৰৰ সুৰক্ষাৰ বাবে শীৰ্ষ ন্যায়ালয়ে ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে স্পষ্ট কৰি দিছে।

    5. ট্ৰাইবেল বেল্ট আৰু ব্লক হৈছে সেই শ্ৰেণীৰ লোকসকলৰ বাবে সৃষ্টি কৰা সংহত এলেকা যিসকলে তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাগত জীৱন শৈলী আৰু শৈক্ষিক আৰু ভৌতিক অসুবিধাৰ বাবে অ-জনজাতীয় লোকসকলৰ দ্বাৰা ভূমিৰ পৰা এই অধিকাৰৰ প্ৰতি অসুৰক্ষিত।

      অসম ভূমি আৰু ৰাজহ নিয়ন্ত্ৰণৰ অধ্যায়-দশমৰ অধীনত ধাৰা 165 (1), 1886-ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে জনজাতীয় বেল্ট আৰু খণ্ডৰ অধীনত অশান্ত ভূমিৰ ক্ষেত্ৰত, যিকোনো ব্যক্তি, যিকোনো কৰ্তৃত্ব অবিহনে ভূমি বেদখল কৰিছে বা দখল কৰিছে, ই তৎক্ষণাৎ উলিয়াই দিয়াৰ বাবে দায়বদ্ধ হ'ব।

      নিয়মাৱলীৰ ধাৰা 165 (2)ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে বাৰ্ষিক বসতি স্থাপন কৰা ভূমিৰ ক্ষেত্ৰত, বসতি ধাৰকৰ বাহিৰে আন ব্যক্তি, যদি ইয়াৰ জীৱিকাত পোৱা যায়, তেওঁলোকও তৎক্ষণাৎ বহিষ্কাৰ কৰিবলৈ দায়বদ্ধ।

      নিয়মাৱলীৰ ধাৰা 165 (3)ত প্ৰদান কৰা হৈছে যে সময়ে সময়ে বসতি স্থাপন কৰা ভূমিৰ ক্ষেত্ৰত, ভূমি ধাৰকৰ পৰা বৈধ কৰ্তৃত্ব অবিহনে দখলত প্ৰৱেশ কৰা ব্যক্তি, বা যাৰ প্ৰৱেশ বা জীৱিকা এনেধৰণে আহিছে বা আহিছে, অধ্যায় এক্স-ৰ ব্যৱস্থাৰ সৈতে অসঙ্গত, এক মাহৰ জাননী সেৱাৰ পিছত উচ্ছেদৰ বাবে দায়বদ্ধ হ'ব।

    6. কিছুমান চাহ বাগিচাত চিলিং অতিৰিক্ত আৰু চৰকাৰী খাছ ভূমি বেদখল কৰাৰ উদাহৰণ আছে। ইয়াৰ উপৰিও, বহুতো চাহ বাগিচাত চাহ নোহোৱা ৰ বাবে তেওঁলোকৰ চাহৰ মাটি সলনি কৰা হৈছে আনহাতে মাটিখিনি বিশেষকৈ চাহ খেতিৰ উদ্দেশ্যে তেওঁলোকৰ সৈতে বসতি স্থাপন কৰা হৈছিল। এইটো ভূমি নীতিৰ উলংঘন আৰু ৰাজ্যখনত চাহ খেতিৰ ক্ষেত্ৰত সময়ে সময়ে বিভিন্ন চৰকাৰী সিদ্ধান্ত আহিছিল। চাহ নথকা উদ্দেশ্যৰ বাবে চাহ ভূমিৰ পৰিৱৰ্তনৰ অৰ্থ হৈছে যে চাহ বাগিচাত ইয়াৰ প্ৰয়োজনীয়তা অনুসৰি ভূমি অতিৰিক্ত আছে অৰ্থাৎ চাহৰ উদ্দেশ্যে ব্যৱহাৰ নকৰা অতিৰিক্ত ভূমি যি ইয়াক ভূমি ধাৰণৰ ওপৰত সৰ্বোচ্চ সীমা নিৰ্ধাৰণ অধিনিয়ম, 1956 ৰ অধীনত অধিগ্ৰহণৰ বাবে দায়বদ্ধ কৰে (সংশোধিত অনুসৰি)।
    7. অসম ভূমি দখল (নিষিদ্ধকৰণ) আইন, 2010-ৰ ধাৰা 3-ত কোৱা হৈছে যে যিকোনো প্ৰকাৰৰ ভূমি দখল বেআইনী আৰু ভূমি দখলৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বা উদ্ভৱ হোৱা যিকোনো কাৰ্য ফৌজদাৰী প্ৰক্ৰিয়া বিধি, 1973-ৰ অধীনত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অপৰাধ হ'ব আৰু এই আইনৰ অধীনত শাস্তিযোগ্য হ'ব।

      আইনখনৰ ধাৰা 4(1)ত প্ৰদান কৰা হৈছে যে কোনো ব্যক্তিয়ে ভূমি দখলৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিব বা বাদ দিব নোৱাৰে।

      আইনখনৰ ধাৰা 4(2)ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে এই আইন আৰম্ভ হোৱাৰ পিছত বা পিছত কোনো ব্যক্তিয়ে আইনী ভাৰাতীয়া হিচাপে, চৰকাৰৰ, ৰাজ্য চৰকাৰৰ প্ৰতিষ্ঠান, স্থানীয় কৰ্তৃপক্ষ, ধৰ্মীয় বা দাতব্য প্ৰতিষ্ঠান বা ৱাকফ, বা আন ব্যক্তিগত ব্যক্তিসহ এণ্ডোমেণ্টৰ অধিকাৰত থাকিব নোৱাৰে।

      আইনখনৰ ধাৰা 7-ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে ভূমি দখল কৰা ভূমিৰ মালিকীস্বত্ব আৰু অধিকাৰ বা আইনী অধিকাৰৰ সন্দৰ্ভত যিকোনো কথিত গোচৰৰ তদন্ত আৰু বিচাৰৰ উদ্দেশ্যে এক বিশেষ ন্যায়াধিকৰণ থাকিব আৰু অঞ্চলটোৰ ওপৰত অধিকাৰ থকা জিলা আৰু সত্ৰ ন্যায়াধীশৰ আদালত এই আইনৰ উদ্দেশ্যৰ বাবে বিশেষ ন্যায়াধিকৰণ হ'ব আৰু ইয়াত অতিৰিক্ত জিলা আৰু সত্ৰ ন্যায়াধীশ অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব। অঞ্চলটোৰ ওপৰত অধিকাৰ ক্ষেত্ৰ থকা।

      আইনখনৰ অধীনত প্ৰস্তুত কৰা নিয়ম 6 (1)ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে বিশেষ ন্যায়াধিকৰণৰ সন্মুখত দাখিল কৰা আবেদনস্থানীয় পৰিদৰ্শন বা প্ৰমাণীকৰণৰ বাবে বা অঞ্চলটোৰ ওপৰত অধিকাৰ থকা ৰাজহ চক্ৰ বিষয়া বা বিশেষ ন্যায়াধিকৰণৰ দ্বাৰা কৰ্তৃত্বপ্ৰাপ্ত চৰকাৰৰ আন যিকোনো বিষয়াৰ দ্বাৰা প্ৰেৰণ কৰা হ'ব পাৰে।

      আইনখনৰ নিয়ম 6 (2)ত উল্লেখ কৰা হৈছে যে ৰাজহ চক্ৰ বিষয়া বা বিশেষ ন্যায়াধিকৰণৰ দ্বাৰা কৰ্তৃত্বপ্ৰাপ্ত আন যিকোনো বিষয়া যাৰ ওচৰলৈ আৱেদন প্ৰেৰণ কৰা হৈছে তেওঁলোকক পৰিদৰ্শন বা প্ৰমাণীকৰণ বা দুয়োটা কৰিব লাগিব, যিমান সোনকালে সম্ভৱ হ'ব পাৰে আৰু নিম্নলিখিত ভিত্তিত অৰ্ডাৰ প্ৰাপ্ত কৰাৰ তাৰিখৰ পৰা দুসপ্তাহৰ ভিতৰত সম্পূৰ্ণ আৰু সম্পূৰ্ণ প্ৰতিবেদন দাখিল কৰিব:

      • আবেদনত দিয়া বিবৃতিবোৰৰ শুদ্ধতা;
      • সংশ্লিষ্ট ভূমিৰ মালিকীস্বত্ব, প্ৰকৃত অধিকাৰ আৰু ব্যৱহাৰ সম্পৰ্কীয় তথ্য; আৰু
      • আৱেদনত কৰা দাবীবোৰৰ ওপৰত সঠিক সিদ্ধান্ত ত উপনীত হ'বলৈ বিশেষ ন্যায়াধিকৰণৰ বাবে উপযোগী হ'ব পৰা এনে অন্যান্য বিৱৰণ আৰু তথ্য।
    8. চৰকাৰী বা বেচৰকাৰী সংগঠনবোৰক আৱণ্টন কৰা চৰকাৰী ভূমি ব্যৱহাৰ নকৰা বা ব্যৱহাৰ নকৰাৰ উদাহৰণ থাকিব পাৰে যি উদ্দেশ্যৰ বাবে ইয়াক আৱণ্টন কৰা হৈছিল সেই উদ্দেশ্যৰ বাবে দখল হস্তান্তৰ কৰাৰ তাৰিখৰ পৰা 3 বছৰৰ ভিতৰত ব্যৱহাৰ কৰা হোৱা নাছিল। 03.10.1989 তাৰিখৰ চৰকাৰী চাৰ্কুলাৰ নং.RSS.47/89/6 অনুসৰি, এনে ভূমি ৰাজহ আৰু ডি.M বিভাগত চৰকাৰলৈ ঘূৰাই দিব লাগিব।
    9. এইটো নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে ভূমি খন পুনৰ বেদখলৰ অধীনলৈ অহাৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ভিলেজ লেণ্ড মেনেজমেণ্ট এণ্ড কনজাৰ্ভেচন কমিটি আৰু ৱাৰ্ড ডিজাষ্টাৰ মেনেজমেণ্ট কমিটি সমূহ একত্ৰিত কৰা হ'ব। চৰকাৰী গাওঁবুৰ্হালৈকে উপায়ুক্তসকলৰ ক্ষেত্ৰ পৰ্যায়ৰ ৰাজহ বিষয়াসকলে পৰ্যাপ্ত সতৰ্ক থাকিব লাগে আৰু অবৈধ বেদখলৰ বিৰুদ্ধে আইন/নিয়মৰ সকলো প্ৰাসঙ্গিক ব্যৱস্থা নিষ্ঠাৰে ৰূপায়ণ কৰিব লাগে।